ป่าชุมชนบ้านนาหวาย

หมู่ 8 ต.บ่อแก้ว อ.นาหมื่น จ.น่าน

 “สร้างป่า สร้างต้นน้ำที่ยั่งยืน”

 

จุดเด่น : ชุมชนต้องการสร้างเส้นทางศึกษาธรรมชาติ เพื่อพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ 
รวมถึงการพัฒนาเป็นแหล่งสมุนไพรของชุมชน และสร้างฝายชะลอความชุ่มชื้นเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้แก่พื้นที่
 
 

 พื้นที่แปลงปลูกที่ 1 

พื้นที่ปลูก : 80 ไร่ (จำนวนต้นไม้ 16,000 ต้น)
พันธุ์ไม้ที่ต้องการปลูก :
- ไม้ยืนต้น เช่น ประดู่ แดง สัก ยางนา มะค่าโมง งิ้วดอกแดง คู กวาว
- ไม้ผล เช่น มะม่วงหิมพานต์ มะขามป้อม มะขามเปรี้ยว มะไฟ มะม่วบงแก้ว มะม่วงโชคอนันต์

_____________________________________________________________

เนื้อที่ป่าชุมชน : 520 ไร่
ได้รับอนุมัติจากกรมป่าไม้ : ต่ออายุป่าชุมชน 21 มกราคม พ.ศ. 2562
​ประเภทป่า : ป่าสงวนแห่งชาติ ป่าฝั่งขวาแม่น้ำน่านตอนใต้
ระยะทางจากกุรงเทพ : 587 กิโลเมตร
ระยะเวลาเดินทางจากกรุงเทพ : 9 ชั่วโมง 45 นาที

---------------------------------------------------------------------------------------------

   | เริ่มปลูก : กรกฎาคม 2564

   | พื้นที่ปลูก : 80 ไร่ (แปลงปลูกที่ 1)

   | ความสูง : 40 - 60 เซนติเมตร ณ เดือนกรกฎาคม 2564

   | อัตราการรอดตายของต้นไม้ : NA

---------------------------------------------------------------------------------------------

Update : การสนับสนุน การปลูก การดูแลและติดตามผลการเติบโต

---------------------------------------------------------------------------------------------

การสนับสนุนจากองค์กรภาคธุรกิจ

ป่าชุมชนบ้านนาหวาย หมู่ 8 ต.บ่อแก้ว อ.นาหมื่น จ.น่าน ได้รับการสนับสนุนทุนเพื่อปลูกต้นไม้จำนวน 80 ไร่ จากองค์กรภาคตลาดทุน ประกอบด้วย ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย สมาคมบริษัทหลักทรัพย์ไทย (ASCO) สมาคมบริษัทจัดการลงทุน (AIMC) หลักทรัพย์จัดการกองทุนกสิกรไทย (KAsset) และบริษัท เดอะมอลล์ กรุ๊ป จำกัด (The Mall) ร่วมเป็นพันธมิตรสนับสนุนงบประมาณแก่โครงการ Care the Wild โดยมีกรมป่าไม้ ยื่นความจำนงเป็นองค์กรผู้ปลูกโดยทำงานร่วมกับคณะกรรมการป่าชุมชนบ้านนาหวาย ซึ่งมีผู้ใหญ่สมหวัง แสงวันเพ็ญ ประธานคณะกรรมการป่าชุมชนฯ และสมาชิกหมู่ 8 จำนวน 165 ครัวเรือน ร่วมปลูกป่าและติดตามรายงานผลการเติมโตของพื้นป่าแห่งนี้ตลอดระยะเวลา 6 ปี โดยมีผลลัพธ์ต้นไม้มีอัตราการรอดตาย 100 % ตามเป้าหมายโครงการ

 

การสำรวจพื้นที่ร่วมกัน

เมื่อ 23 พฤศจิกายน 2563 ทีมงานโครงการ Care the Wild กรมป่าไม้ ร่วมสํารวจพื้นที่ปลูกป่า และศักยภาพชุมชน มีการถอดบทเรียนร่วมกันกับคณะกรรมการและสมาชิกของป่าชุมชนบ้านนาหวาย สภาพโดยรวมของป่าชุมชนบ้านาหวาย มีกรมป่าไม้เสนอเป็นองค์กรผู้ปลูกโดยมีพื้นที่เพื่อปลูกป่าในโครงการ Care the Wild จำนวนเนื้อที่ รวม 100 ไร่ แบ่งเป็น 2 แปลง คือแปลงที่ 1 จำนวน 80 ไร่ ตั้งอยู่ที่บริเวณห้วยฮ้อ ลักษณะพื้นที่เป็นภูเขาสูงชันสลับซับซ้อน ระยะทางประมาณ 33 กิโลเมตร มีระดับความสูง 600 - 650 เมตร จากระดับน้ำทะเล และแปลงที่ 2 จำนวน 20 ไร่ อยู่ในเขตป่าชุมชนเพื่อการอนุรักษ์ พื้นที่ดอยเขาลม พื้นที่ดำเนินการโครงการปลูกป่า Care the Wild พื้นที่ป่าชุมชนบ้านนาหวายนี้สร้างประโยชน์ เป็นป่าต้นน้ำไหลสู่แม่น้ำน่าน และเป็นแหล่งน้ำสำหรับอุปโภค และการเกษตรให้กับหมู่บ้านและชุมชนข้างเคียงที่มีพื้นที่ทำเกษตรกรรมอยู่ติดกัน โดยปลูกมะม่วงหิมพาน มะขามเปรี้ยว ข้าวโพด ยางพารา เป็นอาชีพ โดยใช้น้ำจากแหล่งต้นน้ำนี้ร่วมกัน

 

 

สภาพพื้นที่ป่าชุมชมบ้านนาหวาย มีสภาพพื้นที่เป็นที่ลาดชัน มีพื้นที่ป่าชุมชนรวม 520 ไร่ ในความดูแลของคณะกรรมการป่าชุมชนบ้านนาหวาย

    

 

 

สำรวจพื้นที่ปลูกป่า และประชุมร่วมกับผู้นำชุมชนเพื่อวางแผนการปลูกป่าเพิ่มพื้นที่สีเขียว และเป็นต้นน้ำเพื่อการเกษตรรวมทั้งแหล่งอาหารจากป่า แก่ชุมชนที่อาศัยในบริเวณป่าชุมชนและชุมชนใกล้เคียง

 

กระบวนการปลูก และการบริหารจัดการน้ำ

ป่าชุมชนบ้านนาหวายได้รับการสนับสนุนทุนเพื่อปลูกต้นไม้ จำนวน 80 ไร่ ในแปลงที่ 1 โดยเมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม 2564 ทีมกรมป่าไม้ หัวหน้าศูนย์ส่งเสริมวนศาสตร์ชุมชนที่ 9 (ลำปาง) และชุมชนบ้านนาหวาย ได้ร่วมประชุมวางแผนการปลูก เตรียมการปลูก และดำเนินการปลูกได้ครบ 80 ไร่ เป็นไปตามแผนที่กำหนด เมื่อต้นเดือนกรกฎาคม 2564 ที่ผ่านมา 

 

 

 

ภาพแผนผังการวางแผนปลูกต้นไม้และวางระบบน้ำตามหลักวิชาการ โดยแบ่งโซนการปลูกเป็น 4 โซน จำนวนต้นไม้ต่อ 1 โซนเท่ากับ 4,000 ต้น รวม 17,000 ต้น

 

ทำทางเส้นทางตรวจการณ์และขุดแต่งบริเวณจัดทำฝายแหล่งน้ำต้นทุน เพื่อใช้สูบขึ้นไปยังแทงก์เก็บน้ำด้านบน และปล่อยน้ำไปตามสายยางของระบบน้ำหยดที่ออกแบบและจัดวางอย่างเป็นระบบ ให้สามารถหล่อเลี้ยงต้นกล้าไม้ที่ปลูกใหม่ให้ชุ่มชื้น ในช่วงฝนแล้งหรือขาดฤดูเป็นเวลานานเพื่อให้มั่นใจว่ากล้าไม้ที่ปลูกในช่วง 1-2 ปีแรก มีอัตรารอดตายมากที่สุด

 

เมื่อต้นเดือนมิถุนายน 2564 ที่ผ่านมา ดำเนินการขุดฝายซึ่่งพบว่ามีน้ำขังเพิ่มขึ้น โดยจะขุดให้ถึงชั้นหิน เพื่อเพิ่มปริมาณน้ำ เพื่อเชื่อมต่อระบบน้ำซึ่งแบ่งเป็น 4 โซน

ตามแนวปลูกแต่ละเส้นห่างกัน 2 เมตร ​

 

ติดตั้งปั๊มน้ำ เพื่อสูบน้ำจากบริเวณฝายไปยังจุดพักน้ำระยะห่างระหว่างฝายและจุดพักน้ำราว 520 เมตร

 

ผู้ใหญ่บ้านและครอบครัวสมาชิกชุมชนบ้านนาหวาย เตรียมพื้นที่บริเวณแปลงปลูก เช่น กำจัดวัชพืช เตรียมหน้าดิน ขุดแนวขัั้นบันได

 

พื้นที่บริเวณแปลงปลูกก่อนและหลังการเตรียมพื้นที่

 

จัดเตรียมไม้หลักสเต็กไม้ไผ่ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการปลูกต้นไม้

 

ตั้งจุดอนุบาลเพื่อเตรียมพร้อมปลูกและลดการตายของกล้าไม้ เตรียมกล้าพันธุ์ จำนวน 17,000 กล้า โดยกล้าพันธ์ุที่เลือกปลูกในพื้นที่เป็นการไม้ที่ชุมชนบ้านนาหวายต้องการปลูก แบ่งออกเป็น 11 ชนิด คือ ประดู่ งิ้วแดง แดง มะค่าโมง มะขามเปรี้ยว สัก มะม่วงแก้ว ยางนา มะม่วง โชคอนันต์ มะขามป้อม มะไฟ เป็นกล้าไม้ข้ามปี สูง 40 – 60 ซ.ม.  

   

ปลูกพืชคลุมดิน ประเภทกล้วยน้ำว้าเป็นพืชสนบัสนุนแนวทางการทำงานเพื่อเป็น Food Bank  และหญ้าแฝกตลอดแนวเส้นทางตรวจการณ์ที่ขุดใหม่ เพื่อช่วยเรื่องการคุลมน้ำให้ดินมีความชื้นมากยิ่งขึ้นและป้องกันดินถล่ม (Land Slide) และมีแนวคิดจะปลูกถั่วมะแฮะ เป็นไม้พุ่ม ใช้เป็นพี่เลี้ยงคลุมดิน และ มวลชีวภาพ (Biomass) โดยจะปลูกในช่องระหว่างแถว 4 เมตร  ถั่วมะแฮะ มีอายุ 4 ปี จะตายไปเมื่อต้นไม้ขึ้นแข็งแรงแล้ว และยังสามารถขายผลผลิตสร้างรายได้ให้กับชุมชนอีกด้วย

 

ปักหลักหมายแนวโดยใช้เชือกลากเป็นแถว

 

 

ขุดแต่งแนวคอนทัวร์ เพื่อแบ่งพื้นที่ให้ต้นไม้เติบโตได้ดีในบริเวณพื้นที่แปลงปลูกที่มีสภาพภูมิประเทศ บริเวณภาคเหนือ ซึ่งมีความลาดชัน

 

สมาชิกชุมชนบ้านนาหวาย ร่วมลงพื้นที่เพื่อปลูกต้นไม้ และแบ่งความรับผิดชอบในการดูแลแต่ละโซนเพื่อติดตามผลการปลูก และควบคุมระบบน้ำ

ให้เข้าถึงต้นไม้ที่ปลูกใหม่ทุกต้น และสามารถรองรับการเติบโตของต้นไม้อย่างมีประสิทธิภาพ

 

 

ชุมชนบ้านนาหวาย ร่วมกำจัดวัชพืชแปลงปลูกหลังการปลูก พร้อมปลูกทดแทนกรณีต้นไม้ที่ปลูกตาย

 

ผลสำเร็จการปลูกป่าจำนวน 80 ไร่ แล้วเสร็จเมื่อวันที่ 12 กรกฎาคม 2564

ชุมชนบ้านนาหวายบำรุงดูแลรักษาต้นไม้ เพื่อให้ต้นไม้มีอัตราการรอดตายสูงสุด และดูแลต่อเนื่องเป็นเวลา 6 ปี และมีการปลูกซ่อมเสริมกรณีต้นไม้ตาย โดยมีเป้าหมายต้นไม้ที่ปลูกมีอัตราการรอด 100%

 

ผลลัพธ์ต่อชุมชน และสิ่งแวดล้อม

จากการสนับสนุนของภาคธุรกิจ ในการระดมทุนเพื่อปลูกต้นไม้ในป่าชุมชนบ้านนาหวายซึ่งมีอาณาเขตครอบคลุม 550 ไร่ สร้างผลสำเร็จการปลูกป่าจำนวน 80 ไร่ ด้วยต้นไม้กว่า 16,000 ต้น ช่วยลดปริมาณก๊าซเรือนกระจกได้ 144,000 กิโลกรัมคาร์บอนไดซ์ออกไซต์เทียบเท่า และเป็นแหล่งอาหาร เพิ่มพื้นที่ป่าลดแล้ง เพิ่มความสมบูรณ์ให้แหล่งต้นน้ำไหลสู่แม่น้ำน่าน สร้างประโยชน์ให้กับชุมชนบ้านนาหวาย หมู่ 8 ซึ่งมีสมาชิก 165 ครัวเรือน ต.นาทนง รวม 10 หมู่บ้าน ประมาณ 1,500 ครัวเรือน  ต.บ่อแก้ว รวม 14  หมู่บ้าน กว่า 2,500 ครัวเรือน อีกทั้งยังส่งผลให้ได้ใช้ประโยชน์จากต้นน้ำเพื่อการเกษตรที่สมบูรณ์ สร้างพืชเศรษฐกิจให้ชุมชน สร้างอาชีพจากเกษตรแปรรูป  เช่น มะขามแช่อิ่ม  เม็ดมะม่วงหิมพานต์ เป็นต้น ซึ่งเป็นอาชีพหลักของเกษตรกรในพื้นที่แห่งนี้อีกด้วย

 

---------------------------------------------------------------------------------------------

 พื้นที่แปลงปลูกที่ 2 

พื้นที่ปลูก : 20 ไร่ สภาพป่าเป็นพื้นที่ที่เหมาะสมกับการเพาะปลูกและคนในชุมชนมีความเข้มแข็งในด้านการรักษาดูแลรักษาป่า

พันธุ์ไม้ที่ต้องการจะปลูก :
- ไม้ป่ายืนต้น ได้แก่ ไม้ประดู่ ไม้มะค่าโมง ไม้พยุง งิ้วดอกแดง ไม้สัก มะขามป้อม ต๋าว
- พืชวนเกษตร และ ไม้ผล ประเภทต้นไม้ ได้แก่ มะม่วง มะขามเปรี้ยวฝักยักษ์ มะม่วงหิมพานต์ ไผ่ซางหม่น เงาะ ลิ้นจี่ ลาไย อโวคาโด้ กาแฟ

_____________________________________________________________

เนื้อที่ป่าชุมชน : 520 ไร่
สถานะป่า : ป่าชุมชนตามพระราชบัญญัติป่าชุมชน พ.ศ. 2562
ระยะทางจากกุรงเทพ : 616 กิโลเมตร
ระยะเวลาเดินทางจากกรุงเทพ : 9 ชั่วโมง 20 นาที

---------------------------------------------------------------------------------------------

เดอะมอลล์ กรุ๊ป ลงพื้นที่ปลูกต้นไม้ให้ได้ผืนป่า 30.5 ไร่ ณ ป่าชุมชนบ้านนาหวาย อ.นาหมื่อน จ.น่าน ในวันโอโซนโลก 

คุณณัฐศมน  วงศ์กิตติพัฒน์  ผู้อำนวยการใหญ่การตลาด พร้อมทีมผู้บริหารและพนักงาน บริษัท เดอะมอลล์ กรุ๊ป จำกัด  ร่วมจัดกิจกรรม “ปลูกต้นไม้ให้ได้ผืนป่า” กับพันธมิตรโครงการ Care the Wild “ปลูกป้อง” Plant & Protect  เนื่องในวันโอโซนโลกเมื่อ 16 กันยายน 2565 ที่ผ่าน โดยมี คุณนงรัก งามวิทย์โรจน์ ผู้อำนวยการฝ่ายพัฒนาเพื่อสังคม  ตลาดหลักทรัพย์ฯ คุณกิตติพร  ดุลนกิจ  ผู้อำนวยการส่วนภาคีเครือข่ายป่าชุมชน สำนักจัดการป่าชุมชน และทีมงานในพื้นที่ของกรมป่าไม้ พร้อมด้วยทีม “ปลูกป้อง”ชุมชนเข้มแข็งบ้านนาหวาย อ.นาหมื่น จ.น่าน  ซึ่งมีคุณสมหวัง แสงวันเพ็ญ เป็นประธานคณะกรรมการป่าชุมชนฯ  เข้าร่วมกิจกรรมกว่า 80 คน

 

     

   

เดอะมอลล์ กรุ๊ป เดินหน้าโครงการ THE MALL GO GREEN  มุ่งสู่เป็นห้างสรรพสินค้าสีเขียว ด้วยเป้าหมายลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ให้สุทธิเป็นศูนย์ (Carbon Neutral)  ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกอยู่ที่ 20 - 25% ภายในปี 2573  เพื่อขับเคลื่อนยุทธศาสตร์แห่งการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน  จึงสานต่อโครงการ CARE THE WILD “ปลูกป้อง” PLANT & PROTECT” โดยสนับสนุนการปลูกต้นไม้ 30.5 ไร่  รวม 6,100 ต้น ซึ่งจะช่วยดูดซับปริมาณก๊าซเรือนกระจกได้ถึง 54,900  กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซต์เทียบเท่า  

 

---------------------------------------------------------------------------------------------


(ผู้ที่สนใจในการร่วมสร้างผืนป่าร่วมกับโครงการ Care the Wild “ปลูกป้อง” สร้างป่าด้วยใจ เพื่อสร้างสมดุลในระบบนิเวศ สามารถติดต่อได้ที่  ของเว็บไซต์ SET Social Impact ร่วมเป็นสื่อกลางในการสร้างป่าเพื่อสิ่งแวดล้อมที่ดี)

 
ผู้เข้าชม  3102